بررسی وضعیت مالکیت ومنایبات ارضی در عهد تیموری

لشکر کشی های تیمور به ایران که از سال 781ه. آغاز گردید،تاثیرات مخرب و هولناکی بر اوضاع اجتماعی و اقتصادی این دوره از تاریخ ایران گذاشت . با تخریب سیستم های آبیاری وزمین های کشاورزی و غارت روستائیان وضعییت کشاورزی رو به انحطاط نهاد ونتیجه آن بروزقحطی ها، نارضایتی و بیماری های همه گیر شد.اما به تدریج با برنامه ریزی تیمور و خصوصاً جانشینان او، این اوضاع روبه بهبود گذشت و در اواخر دوره تیموری شاهد رونق نسبی کشاورزی می باشیم. زمین های کشاورزی در دوره تیموری به لحاظ مالکیت به دو دسته کلی تقسیم می شوند : دولتی و غیر دولتی زمین های دولتی شامل اراضی خالصه و اراضی دیوانی است و اراضی غیر دولتی شامل زمین های متعلق به افراد و گروه ها و زمین های وقفی است از مهمترین مباحث مالکیت در دوره ی تیموری بحث سیور غال ها می باشد. مالیات های ارضی بسیار متنوع و پیچیده ای دراین دوره وجود داشت که برخی یادگاری از ادوار گذشته خصوصاً دوره مغول بودند وبرخی ازآن ها در دوره تیموری باب شدند. سختی اوضاع کشاورزی ومالیات ها ونوع زمین داری موجب بروز شورش های دهقانی بسیاری در دوره تیموری گردید ودر یک حالت متضاد شاهد رشد وپیشرفت چشمگیر فرهنگ وهنر در این عصر می باشیم . فرض اصلی بر این است که تحولات اقتصادی واجتماعی برآمده از واگذاری سیورغال ها ، شالوده مالی حمایت هنری را به خصوص در زمان شاهرخ کاملاً آماده کرد و بر رقابت هنرپرورانه شاهزادگان ونخبگان افزود و در عین حال دست آنان را در انجام اعمال خودسرانه و ظالمانه باز گذاشت، که به بروز شورش های دهقانی وشهری بسیاری منجر گردید. از این رو این پژوهش برآن است که با بررسی وضعیت مالکیت وکشاورزی در عصر تیموری ،ارتباط آن دو با یکدیگر وتأثیر آن بر رشد ویا انحطاط اقتصادی وفرهنگی جامعه عصر تیموری را روشن نماید.روش تحقیق توصیفی_تحلیلی وبا استناد به منابع کتابخانه ای انجام گرفته است.